Nadczynność tarczycy to zespół objawów klinicznych, które uzależnione są od nadmiaru tkanek tarczycowych oddziałujących na receptory tkanek docelowych.
Rodzaje nadczynności tarczycy:
- pierwotna – wywołana chorobą Gravesa i Basedowa, guzkami tarczycy, zapaleniem tarczycy, podażą egzogennych hormonów tarczycowych bądź nadmierną podażą jodu,
- wtórna – bardzo rzadko występująca, wywołana gruczolakami przysadki lub opornością tkanek docelowych na hormony tarczycy.
Objawy (w zależności od narządów lub układu, w jakim występują):
- układ nerwowy i mięśniowy – nadmierna ruchliwość dziecka; labilność emocjonalna, lękliwość, zaburzenia snu; pogorszenie zdolności koncentracji i uwagi; trudności w chodzeniu po schodach,
- skóra – ciepła, wilgotna, czerwieniąca się po dotknięciu; wysypki pokrzywkowe, świąd, nadmierne wypadanie włosów;
- oczy – zaczerwienione, podrażnione; nadmierne rozwarcie szpar powiekowych wraz z opóźnieniem ruchu górnej powieki; wytrzeszcz (zespół objawów wywołany zapaleniem immunologicznym tkanek miękkich oczodołu),
- układ sercowo-naczyniowy – zwiększenie objętości krwi krążącej i szybkości krążenia; przyspieszone bicie serca; podwyższenie skurczowego ciśnienia tętniczego krwi przy obniżeniu rozkurczowego,
- układ pokarmowy – wzmożenie perystaltyki jelit (luźne stolce); powiększenie wątroby z uszkodzeniem jej miąższu i wystąpieniem żółtaczki,
- układ kostny – zwiększenie obrotu kostnego i zaburzenia mineralizacji kości,
- układ endokrynny – u dziewcząt przed okresem pokwitania – opóźnienie wystąpienia pierwszej miesiączki; u dziewcząt miesiączkujących – cykle miesięczne wydłużone lub skrócone.
Leczenie nadczynności tarczycy
Leczenie powinno zostać wdrożone najszybciej, jak to możliwe, i przebiegać pod stałą kontrolą endokrynologa. Leczenie przebiega zazwyczaj jedną z trzech metod:
- leczenie farmakologiczne – polega na długotrwałym przyjmowaniu leków przeciwtarczycowych, które hamują produkcję hormonów tarczycy. Leki mogą mieć rozmaite działania niepożądane, dlatego ich przyjmowanie powinno odbywać się zgodnie ze ścisłymi zaleceniami lekarza,
- leczenie promieniotwórczym izotopem jodu, tzw. radiojodem, który powoduje zmniejszenie produkcji hormonów tarczycy i zmniejszenie wielkości gruczołu,
- leczenie operacyjne.